Rewitalizacja niezwykłego ogrodu w Toskanii

Toskania to region świata kojarzący się ze wspaniałym zabytkami, ale i niemniej zachwycającą przyrodą. Ogród w takim otoczeniu jest więc jak ożywienie bajki. Stare, toskańskie ogrody były urządzane zgodnie z włoską tradycją ogrodniczą. Ich rewitalizacja nadaje im drugie życie. Zapraszamy na podróż do jednego z najpiękniej odnowionych.

Projektant

Luciano Giubbileli to włosko-angielski projektant ogrodów. Włosko — bo urodził się i dorastał w Sienie, pełnymi garściami czerpiąc inspiracje z włoskich realizacji ogrodów pełnych harmonii i proporcji, a angielski — ponieważ na studia wyjechał do Londynu i tam też założył własne studio projektowe. Doświadczenie zdobywał na całym świecie. Jednak dopiero w 2015 roku zaproponowano mu wykonanie niezwykłej realizacji na swojej ojczystej ziemi. 

Otoczenie ogrodu

Projekt ogrodu powstał w Fabbrica w Val d’Orcia. To piękne wzgórze na południe od Sieny. Na tutejszy krajobraz składają się pola kukurydzy, gaje oliwne i szpalery cyprysów. Nie jest to jednak typowa sielanka. Wręcz przeciwnie, w widokach jest coś surowego. Ogród znajduje się na wysokości 470 metrów nad poziomem morza i otaczają go 24 hektary winnic, tworzące jakże włoskie tło. 

Inspiracją dla projektu Luciano stał się ogród stworzony przez anglo-amerykańską pisarkę Iris Origo i projektanta Cecila Pinsenta w latach 20. i 30. XX wieku. Ich autorka wraz z mężem zakochała się w tutejszych widokach, więc z prawdziwą celebracją dbała o wszelkie nasadzenia. Kompozycje roślin były wielowarstwowe, brakowało tam miejsca dla jakiegokolwiek przypadku. Wszystko wpływało na wszystko, tworząc tak uwielbianą we włoskim ogrodnictwie harmonię. Ogród wokół rezydencji La Foce to nie tylko formalne kompozycje wertykalne i horyzontalne, ale także mnóstwo falowania. Każdy element ma tam niezwykłe znaczenie. Właśnie o taki efekt chodziło autorowi projektu ogrodu  w Val d’Orcia. 

Projekt ogrodu w Fabbrica

Ogród tworzony w Fabbrica to przede wszystkim kunsztowny dialog pomiędzy różnymi jego elementami. Reprezentacyjny dziedziniec łatwo łączy się z kamiennym korytem na wodę. Wspaniałe żywopłoty dębowe wyglądają okazale przez cały rok. Gra cieni na roślinach i murach daje intrygujący efekt. Pozwala się zatrzymać, by kontemplować piękno  i uatrakcyjnia wygląd roślin

Do dziedzińca przylega orto, czyli ogród warzywny. Ma on podobnie przejrzystą strukturę, co dziedziniec. Włoskie dolce vita manifestuje się na nim poprzez obfitość owoców, warzyw i ziół pomieszanych z piwoniami, daliami i pnącymi się różami. Nie ma tam miejsca na przesadę, chociaż wszystko zmierza w jej kierunku. Brukowane ścieżki, woda, pergole mają swój powtarzający się rytm. Kojarzą się z hortus conclusus (ogrodem zamkniętym), z medytacją i spokojem przynależnym do ogrodów skrytych za klasztornymi murami. 

Ogród śródziemnomorski to niezwykła sekwencja przestrzeni, w której mieszają się kolory i aromaty. Wszystko zdaje się być organiczne, ale tak naprawdę jest starannie przemyślane. Rosną tutaj irysy, malwy, czystek, euforbia, rozmaryn, knautia, powojniki, werbeny, szałwia i ciemiernik. Rośliny wzajemnie się do siebie wychylają, tworząc niemal taneczny spektakl. Godzinami można podziwiać tę grę.

Nie jest to pierwszy tego rodzaju eksperyment włosko-angielsko projektanta. Luciano w Great Dixter w East Sussex w Anglii stworzył wspólnie z Fergusem Garrettem i Jamesem Hornerem doświadczalny ogród, w którym testował swoje nasadzenia, osiągając podobny efekt. To pole do eksperymentów przynosi plony.

Różny może być punkt wyjścia do projektowania ogrodu na bazie już istniejącego. W przypadku Luciano Giubbilei i jego rewitalizacji toskańskiego otoczenia rezydencji Fabbrica był to widok słońca chowającego się za pniem starego, wiecznie zielonego dębu i za kamienną ścianą, w ciepłe, jesienne popołudnie. To ten widok nadał ton całej realizacji i sprawił jednocześnie, że sieneński krajobraz zyskał coś sięgającego aż do jego naturalnej tkanki.